İş Güvenliği Uzmanı Nasıl Olunur?

Güncelleme: 2014 Aralık ayında kaleme aldığım bu yazıyı 2017 yılında yaklaşık 25 ay sonra yeniden güncelleme gereği hissettim. 2014 yılında 30.000 lere yakın olan iş güvenliği uzmanları sayısı bu günlerde 100.000 e çıkıyor iniyor. Geçen zaman içerisinde iş güvenliği konusunda işletmeler ve sektör çalışanları belirli bir mesafe kaydetmiş olsa da ülke olarak henüz çok yolumuz var. Sizde eğer iş güvenliği uzmanı olmaya karar verdiyseniz, isg sınavına hazırlık ile ilgili daha önce yazdığım konuyu inceleyebilirsiniz. Sınavlar gitgide zorlanıyor, bu nedenle iş güvenliği uzmanlığı ve işyeri hekimliği sınavlarına sosyal medya aracılığı ile hazırlanmak artık önem arz ediyor.

"Yazımla ilgili eleştirel yorumlarınızı, edep sınırlarını aşmadan yapmanızı diliyorum. Sektör çalışanlarına ve tüm işçi kardeşlerimize kazasız günler diliyorum." 

Merhaba değerli blog okuyucularım, sanırım bloga yazmayalı epey zaman oldu, bu uzun zaman sonrasında bilişim konusu ve çalıştığım iş güvenliği dershanesi neticesinde yeni tecrübeler ve yeni fikirlerle tekrar mahalleme (teknoloji mekanıma) geri döndüm.

Evet iş güvenliği uzmanlığı meslek ve sektör olarak 2 yıldır içinde olmam sebebiyle hem etrafımda hemde kendi içimde revaçta bir sektör olmaya devam ediyor. Peki nedir iş güvenliği uzmanı, ne iş yapar, nasıl olunur?

Elbette bu konuyla ilgili makaleler vs. ler akademik bilgiler Google Araması ile binlercesini bulabilirsiniz. Ben basitçe anlatmaya çalışayım. İş Güvenliği Uzmanları genel anlamı ile patron ile devlet arasında sıkışmış teşbihte hata olmaz aba altından sopa gösterilen önüne ise mevzuat atılmış bir çocuk gibidir mevzuata ne vakit elini uzatır (Patrona diyecektir ki şunu yapmalısın) o vakit sopayı başına yiyecektir.

Küçük bir girizgahtan sonra başlığımıza geri dönelim...

Nedir bu iş güvenliği uzmanı kimdir, nasıl olunur, iş güvenliği uzmanları nerelerde çalışır, yada hangi sınavlara girerek bu hakkı alırlar bu ünvanı kim verir ne kadar maaş alırlar?

İş Güvenliği uzmanı kaynağını 6331 sayılı iş güvenliği kanunundan alır görev sorumluluk ve yetkileri bu kanun altında çıkarılan yönetmeliklerle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (Bundan sonra ÇSGB olarak anılacaktır) birimlerinden İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğüne (bundan sonra İSGGM olarak anılacaktır.) bağlı olarak çalışır, Şu an İSGGM Genel Md. Görevinde Kasım Özer görev yapmaktadır.

Nasıl iş güvenliği uzmanı olabilirsiniz?

Bu soruyu Kimler İş Güvenliği Uzmanı Olabilir şeklindede sorabiliriz, Öncelikle Mühendislik, Mimarlık Fakülteleri yada Teknik Öğretmen, yada Fen edebiyat fakültelerinden Fizik, kimya biyoloji bölümlerinden birinden mezun olmanız gerekmektedir. Bu saydıklarımız lisans bölümleri birde İSG teknikerliği adında 3 yıldır Fakültelerin taze bölümlerinden mezun iseniz. Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş eğitim kurumları tarafından verilen İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitim Programlarına katılıp bu programları tamamladığınızda Ösym tarafından senede iki kez olmak üzere düzenlenen İş Güvenliği Uzmanlığı sınavlarına katılarak 70 üzeri puan aldığınızda C sınıfı uzman olarak sektörel hayatınıza başlayabilirsiniz.

İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı mı? İş Güvenliği Uzmanı mı?

İş Sağlığı ve Güvenliği sektöründe ayrılması gereken kavramlardan biride bu aslında çoğu zaman kaşelerimize yada imza alanlarımıza İSG Uzmanı yazıyoruz, ancak bizim ünvanımız İş Güvenliği Uzmanı bu nedenle ünvanımızıda doğru kullanmak gerekir.

Peki İş sağlığı ve güvenliği uzmanı kimdir?
Devlet memuru, İş sağlığı ve güvenliği genel müdürlüğünde açılmış olan kadrolarında çalışıyorlar, ve iş müfettişlerine yardım amacıyla (şimdilik eğitim kurumlarının denetlenmesinde) denetim görevini üstlendiklerini gördüm, ancak konumuzun şu an için dışında olduğu için daha fazla ayrıntı araştırmadım.

İş Güvenliği Eğitim Programını düzenleyen Eğitim kurumunun bakanlık tarafından yetkili mi değil mi olduğunu nasıl anlarsınız?

Bu hususta İSGGM nin internet sayfasında bulunan yetkilendirilmiş eğitim kurumları listesini kullanabilirsiniz.
http://www.csgb.gov.tr/csgbPortal/isggm.portal?page=ydb&id=ydb
Yukarıdaki linkte Sayfanın altına doğru indiğinizde Eğitim Kurumları işlemleri başlığına tıklayarak yetkilendirilmiş eğitim kurumları listesini görebilirsiniz.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bu konular ile ilgili gayet mütevazi, mağrur bir çok çalışma yapıyor, ancak millet olarak alışkanlığımız olan KERVAN YOLDA DÜZÜLÜR mantığı nedeniyle bir çok aksaklıklar yaşanıyor...

En basiti ile kanun koyuluyor ceza koyuluyor buna eyvallah ancak adam gibi anasının ak sütü gibi helali ile o parayı hakedecek bir denetleme yapılamıyor. Belki TÜSİAD, MÜSİAD baskısı belki KADER inancını kendimize göre evirip çevirmemiz bu konunun mihenk taşı ancak, bir işe koyulduysak her şeyi elle tutulur seviyede insanlara öğretmeli yada anlatmalıyız ki uygulamadaki aksaklıkların önüne geçelim.

İş Güvenliği henüz Türk milletinin eline verilmiş yeni bir bebek, eğer mamasını ağzına bolca tıkıp ümüğünü tıkamaz isek (Rabbim muhafaza etsin) elbetteki büyüyüp yağız, bıçkın bir delikanlı olacak... Küçük bir reklamdan sonra yine konumuza dönelim.

İş Güvenliği Uzmanları Nerelerde Çalışabilir? 

Evet İş Güvenliği Uzmanlarının çalışma alanları gerçekten oldukça geniş, öncelikle Ortak Sağlık Güvenlik Birimlerinde (bundan sonra OSGB ler olarak anılacaktır.) mesai harcamaktadırlar. Bunan haricinde tüm işletmelerde sınıflarına göre (C B A) çalışabilmektedirler. Ancak şu an piyasada hakim yöntem Türkiye genelinde an itibari ile 1832 adet bulunan OSGB ler aracılığıyla firmaların üstlenilen İş Güvenliği alanındaki hizmetlerini yerine getirebilmek amacıyla az öncede değindiğim gibi bu OSGB lerin altında çalışmaktadırlar. Henüz memuriyet konusunda realite bir adım gerçekleşmediği gibi beklentiler bu yönde ilerlemekte sivil toplum kuruluşları ve derneklerde bu isteklerini (memuriyet halini yani uzmanların ücretlerini devlet eliyle alması gerektiği hususunu) her mecrada dile getirmektedirler.

Sistemin hatalarından biri olan Paranı işverenden al, iş vereni devlete şikayet et ile ne yazık ki bu işlerin yürümediği defalarca ortaya çıktı, hoş parayı devletten alıncada kontrol mekanizması bu kez uzmanlara işlemeyeceği için (atılma yok, para garanti, vs.) bu rehavet nedeniyle iş kazalarının önüne geçilemeyeceğinin farkında olanlarda yok değil...

Yine kısa bir özdurum sonrasında yine konuya geri dönelim

Bu iş güvenliği uzmanları hangi sınavlara giriyorlar zorluk dereceleri neler, ne kadar maaş alıyorlar, ünvanları neler ve bu ünvanları kim veriyor. Bir meslek odası var mı?

Evet genel anlamdaki sorumuzun diğer alt başlıklarından biri de bu iş güvenliği uzmanları hangi sınavlarla sektöre dahil oluyorlar Eğitimi aldılar, ösym nin sınavları düzenlediğini de yukarıda belirttik. Peki bu sınavların zorluk derecesi nasıl?
Evet kanayan yaralardan biri de buydu aslında sektörde, nedeni şu sektöre dışarıdan müdahil olmama rağmen (İş Güvenliği Eğitim kurumunda Bilgi işlem departmanında çalışıyor olmam sebebiyle) gözle görünen bir tutarsızlık vardı 18 ağustos 2013 te yapılan sınavda Türkiye ortalaması %17 iken bir sonraki sınavda 21 aralık 2013 te bir bakıyorsunuz ki Türkiye başarı ortalaması 80 90 lara çıkmış hal böyle olunca güvensizlik ve haksızlık ortamıda huzuru bozan bir etken oluyor yine 3 sınav boyunca prim gün sayısı ile ilgili çıkarılan torba yasa ile birlikte C sınıfından direkt B sınıfı yada A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığına yükselen 30.000 e yakın İş Güvenliği uzmanı oldu, bu hakkı kaçıranlarda ne yazık ki mağdur olmuş oldu, hemde ÖYLE BÖYLE DEĞİL.

Neden büyük harfle yazdım önce onu izah etmeye çalışayım, yani aklım almıyor sizde yardımcı olabilirsiniz. Bakanlık bir sınav yapıyor taaaa 2012 de danıştay 1 soruyu iptal ediyor HOOOP o dönem sınava girmiş olan ve 69 ile kalan adam bir bakıyorsun 70 almış ve c sınıfı uzman olmuş ancak bu adam c sınfı belgeye sahip olamadığı için yükseltme sınavına giremedi ve A sınıfına yükselmeyi kaçırdı hadi bu adam eskaza ikinci üçüncü hakkında sınavı almıştır. Ama 21 aralık sınavında iptal edilmiş ve iptal edilmesi halen beklenen sorular var bunlar bir kaç yıl sonra iptal kararı açıklandığında aynı mağduriyeti kat be kat yaşamış olacaklar. Yine bunun gibi 21 aralık sınavında sanırım (hafızam yanlış hatırlıyor olabilir ama tarihin önemli olmadığını düşündüğüm için devam ediyorum.) 17 ye yakın A sınıfına yükselme sınavında soru hatası vardı ve bu sorular doğru sayıldı yani +17 ile başladılar bu sınıfta sınava giren adaylar. Yani 17 hatalı sorunuz var ve siz sınavı geçerli sayıyorsunuz. Ösym ile ilgili yine tek tük hatalı sorular yayınlanıyor, demem o ki sınavı kaybetmiş olabilirsiniz ancak sınırda kalanlar için bu sektörde daima kazanma şansı var gibi görünüyor.

İş Güvenliği Uzmanları Ne kadar maaş alırlar?

Serbest piyasa olduğu için 1000 - 2000 arası C sınıfı iş güvenliği uzmanları şu an için türkiye genelinde görev alıyorlar. Piyasa şartlarında açıkçası iyi rakamlar beğenen olabilir beğenmeyen olabilir. Bu konuda takdir bu işi yapan kişilerin ve piyasayı yönetenlerindir. Ancak ben her iki taraf içinde Elhamdülillah denmesi gerektiğini her zaman söylüyorum. Alınan para az yada çok olabilir ancak bereketi ancak Allah verir bunu unutmamak lazım...
Başkalarının aldıklarıyla pek ilgilenmemek lazım yine sektör yeni olduğu için bu işe girmiş olanların kendilerini mevzuat ile ve bu işte eskimiş kişilerle münasebet kurarak geliştirmeleri gerektiğini düşünüyorum. İnternette bol kaynak var evet ancak sürekli güncellemeler ve yenilikler geldiği için neyin doğru neyin yanlış olduğunu anlamak zor oluyor. Biri bir forumda bir şey atıyor ortaya HOOP bir bakıyorsunuz sanki yönetmelik çıkmış konuyla ilgili, işin garibi yalanı atanda bu sözüne inanıyor...

İş Güvenliği uzmanlarında statüler neler ve bu ünvanları kim verir?

A Sınıfı, B Sınıfı , C sınıfı gibi uzmanlık statülerine sahip oluyorlar bu sınıflar NACE kodları denilen kodlarla sınıflandırılmış olan işletmelerin Çok tehlikeli, tehlikeli ve az tehlikeli sınıfta yer alan işletmelere bu gruplardan birinin bakabileceğini açıklıyor aslında... Yani A sınıfı çok tehlikeli sınıftaki işletmelere bakıyor, b sınıfı iş güvenliği uzmanları tehlikeli sınıftakilere, yine c sınıfı ig uzmanları ise az tehlikeli yerlere bakabiliyorlar. Türkiyedeki uzman ve işletme arasındaki oran tutarsız olduğu yani yetersiz olduğu için C sınıfındaki uzmanlar B sınıfı uzmanların bakabildiği yerlere bakabiliyor. B sınıfında ki iş güvenliği uzmanları ise A sınıfının bakabildikleri yerlere bakabiliyorlar. Bu torba yasa ile birlikte verilen hak 01 mayıs 2015 te sona erecekti ancak Sayın Başbakan Davutoğlunun Meclise gönderdiği yeni iş güvenliği kanun tasarısı ile bu durum 2 yıl daha uzatılacağı hususu gündeme geldi, büyük ihtimalle kanun tasarısı yasalaşacak ve belirlenen sürelerde uzatılacağını düşünüyorum. Bu statüleri ünvanları ÇSGB aracılığı ile alıyorsunuz E devlet şifrenizi kullanarak giriş yapabileceğiniz (İş güvenliği uzmanı olduktan sonra kullanabileceğiniz) isg katip sistemi üzerinden işlemlerinizi yani sözleşmelerinizi yapıyorsunuz.

Yazımla ilgili eleştirel yorumlarınızı, edep sınırlarını aşmadan yapmanızı diliyorum. Sektör çalışanlarına ve tüm işçi kardeşlerimize kazasız günler diliyorum.

Keywords: kimler iş güvenliği uzmanı olabilir, iş güvenliği uzmanı sertifikası, iş güvenliği uzmanı maaş, iş güvenliği uzmanı kursu, iş güvenliği uzmanı nasıl olunur 2016, işletme mezunu iş güvenliği uzmanı olabilir mi, iş güvenliği uzmanı sınavı, iş güvenliği uzmanı taban puanları